19 februari Joop Natuur

Het Kruger Park is een van de oudste beschermde natuurgebieden ter wereld. Al vanaf 1895 heeft Paul Kruger zich ingespannen om dit gebied te vrijwaren van stroperij en ander menselijk ingrijpen. Het resultaat nu is  een gebied van bijna 360 km lang en 60 km breed. Er leven honderden en honderden soorten zoogdieren, vogels, reptielen en ontelbaar meer insecten en bomen en planten. Onmogelijk om die allemaal te leren kennen, zelfs al zou je een half jaar de tijd hebben. Ik heb me vooral op de vogels gericht en als tweede  (onvermijdelijk) op de grote zoogdieren.

Om met de laatste te beginnen: de focus van binnen en van buiten het park is gericht op de “ big 5”. De neushoorn, olifant, luipaard enz. “ In Kruger zul je de big 5 kunnen zien!”. Dat is een soort belofte. En ook al wil je dat niet, je gaat een lijstje bijhouden (wel meer dan 5 overigens). Het wordt echt een sport om nieuwe dieren te zien, nieuwe soorten, bijzondere exemplaren. De verrekijker die we van Rienk hebben geleend is goud waard en zit altijd in de tas! Wat een helder beeld en mooie dieren om zo te bekijken. Wat betreft de big 5 en dat lijstje: op en bepaald moment rijden we zelf in ons autootje langs een uitrit en zien een rij van ca 10 autoos wachten voor een klein bosje waar blijkbaar twee leeuwen zijn te zien. Op dat moment merkten we dat het niet gemakkelijk is om dat doel los te laten en gewoon door te rijden voorbij die absurde file. We hebben het wel gedaan. We hebben de leeuw “ losgelaten” als doel en verder ook geen leeuw gezien.

We hebben wel echt magnifiek mooie olifanten gezien, super vlakbij en etend, lopend, kuierend. Ook een zwarte neushoorn, uiterst zeldzaam en indrukwekkend, nieuwsgierig kijkend en onze auto opnemend. Een rondje lopen, weer kijken. De gids was zelf erg onder de indruk, omdat zwarte neushoorns (er zijn er ca. 500 in het KP, tegenover 5.000 witte neushoorns) erg schuw zijn en meestal direct weglopen. Tweede piekervaring was een luipaard die net een impala te grazen had genomen. Hij sleepte hem langzaam weg. Het was nacht en pikkedonker (nightdrive…) en alleen met schijnwerpers t zien. Hij stoorde zich niet aan auto’s of lichten. Zo’n machtig lijf die zich blijkbaar niet bedreigd voelt. Daarna zien we in dezelfde  nachtdrive hyena’s en wilde honden. De meeste dieren is weinig nachtrust gegund met zovele jagers die zoeken naar eten.

Het Kruger park is deze februari 2016 kurkdroog; het is formeel regenseizoen, maar alles is droog en het heeft het hele (regen)seizoen nauwelijks geregend. Veel rivieren staan droog, het gras is geel en 50% van de bomen kaal. Dit is de ergste droogte in decennia. Of het door klimaatverandering komt wil niemand bevestigen. In andere delen van Zuid-Afrika is het ook droog, maar lokaal minder erg. Door de droogte komen veel dieren naar de drinkplaatsen, hetgeen voor ons als bezoeker een grote meevaller is. Voor de natuur ligt dat anders: het ergst is het voor de hippo’s. Die hebben voldoende diepe poelen nodig om overdag in te liggen. ’s Nachts gaan ze de hort op om te grazen. Door de droogte moeten ze steeds verder lopen, soms wel een kilometer of 25 om groen gras te vinden. Bovendien krijgen ze steeds meer gevechten om de schaarse poelen. Een hippo heeft een auto aangevallen en zijn bek in een portier gezet, bovenkant dwars door de voorruit en onderkaak vol in het blik. Het zijn sterke en levensgevaarlijke dieren. De inzittenden zijn zich rot geschrokken.

Het beleid is de laatste 10 jaar veranderd: er wordt, ook in noodgevallen, geen kunstmatig water toegevoerd. Het gevolg is dat er meer gestorven wordt. Bij een hippo-lijk zien we een hele horde gieren, de maraboe-stork en natuurlijk de hyena’s. De natuur ruimt zichzelf goed op. Alleen stinkt het een beetje….

De aanpak om de natuur helemaal los te laten is bijzonder en kan volgens mij alleen in zo’n groot park. Ik heb gelezen dat de nieuwe strategie van de parken gezamenlijk wil  overgaan op een verbindingsstelsel tussen de verschillende parken. Dan kunnen dieren verhuizen als dat nodig is. Lijkt op de “ Ecologische Hoofdstructuur”  die we in Nederland hanteren voor natuurbeleid. Verschil is dat er in ZA echt natuur is……

Over vogels gaat een volgende blog.

Thema: Energievoorziening

ZuidAfrika is een redelijk snel groeiend land, zowel in bevolking als in de economie. Daarvoor is energie nodig. Niet zozeer om te verwarmen als wel om stroom te produceren voor alle industrie, groeiende welvaart en natuurlijk de airco’s. Vooral de stroomvoorziening is een issue. Sinds lange tijd draait deze vooral op steenkool. Er is geen aardgas en aardolie van betekenis. Kernenergie is een goede tweede optie. Bouw en bedrijfsvoering duurt lang, is duur en kan nu ook geen uitkomst bieden. Dat ZA ook het klimaatverdrag heeft ondertekend speelt in dit debat geen rol van betekenis.

Het eerste bericht op de voorpagina van de krant hier was: politiek tumult om tariefsverhoging stroom met 20-25%. Voor de kleinverbruiker. Waarom? Omdat extra gas en oliegestookte noodeenheden zijn ingezet, die normaal alleen voor een paar piekmomenten bedoeld zijn. Deze zijn veel duurder dan de kolencentrales. In het afgelopen jaar vallen kolencentrales steeds vaker uit omdat ze sinds de omwenteling na 1993 slecht onderhouden zijn! En de nieuwe koleneenheden worden veel te langzaam gebouwd. Oordeel: slecht management, er wordt met geld gesmeten voor verkeerde dingen (door de (zwarte) directeuren), incompetentie, etc.

Schoorvoetend worden ook zonnepanelen geplaatst, maar mondjesmaat en dat zal de acute problemen niet kunnen oplossen (zegt men).  Windturbines heb ik sowieso niet gezien!

En de enorm groeiende groep arme zwarte inwoners die grotendeels in nieuwe slums wonen hebben geen geld voor duurdere stroom.

Vandaag wilden we inkopen doen bij een supermarkt, maar de deur sloot voor onze neus. Alle winkels gingen dicht om 4 uur ’s middags. Reden: strike against high power prices, higher water tariffs and higher rents for houses. Allemaal primaire behoeftes. En de Zuid Afrikaanse reactie is dan staken en protesteren! Daar is niet iedereen het mee eens, dat zal duidelijk zijn. Ook hier is een veelgehoorde reactie van de blanke fractie: dat was in de tijd van Apartheid veel beter geregeld. Niet dat men terug wil, maar er is wel een gevoel van machteloosheid dat het zwarte meerderheidsbewind een aantal zaken niet beter regelt.